Những trường hợp hợp đồng bảo hiểm vô hiệu

Không phải mọi hợp đồng bảo hiểm điều sau khi các bên đã thống nhất và ký kết theo thỏa thuận thì sẽ được xem là có hiệu lực. Một số hợp đồng bảo hiểm sẽ được xem là vô hiệu nếu nó không đầy đủ các yếu tố. Vậy khi nào hợp đồng bảo hiểm sẽ bị vô hiệu và hợp đồng bảo hiểm vô hiệu là gì? 

Hợp đồng bảo hiểm vô hiệu là gì?

Để biết được hợp đồng bảo hiểm vô hiệu là gì thì trước mắt ta sẽ biết được hợp đồng bảo hiểm là gì? 

Hợp đồng bảo hiểm chính là sự thỏa thuận giữa người tham gia bảo hiểm với công ty doanh nghiệp bảo hiểm. Theo đó, bên mua bảo hiểm phải có trách nhiệm đóng phí bảo hiểm. Ngược lại, công ty doanh nghiệp bảo hiểm phải có trách nhiệm trả tiền bảo hiểm cho người được hưởng bảo hiểm hoặc bồi thường cho người được bảo hiểm khi có tai nạn rủi ro, sự kiện bảo hiểm xảy ra. Có thể thấy, hợp đồng bảo hiểm được xem như là một đồng dân sự. Vì thế hợp đồng bảo hiểm vô hiệu lực khi hợp đồng dân sự vô hiệu lực khi có những yếu tố nhất định khiến hợp đồng đó không có hiệu lực. Những yếu tố đó là:

• Điều kiện chủ thể: Bên mua bảo hiểm chưa có đủ năng lực hành vi dân sự, hoặc chính bên doanh nghiệp bảo hiểm chưa có đủ năng lực pháp luật thì hợp đồng sẽ vô hiệu toàn phần.
• Về nội dung: hợp đồng bảo hiểm có mục đích và nội dung vi phạm những quy định của pháp luật, hoặc trái với đạo đức xã hội. Hợp đồng bảo hiểm vô hiệu một phần hoặc vô hiệu toàn phần.
• Về nguyên tắc: các bên tham gia hợp đồng bảo hiểm với nhau trên tinh thần tự nguyện không vì ép buộc. Nếu có hành vi cưỡng ép, ép buộc thì hợp đồng bảo vô hiệu lực toàn phần.
• Về thể thức: hợp đồng bảo hiểm sẽ được giao kết bằng văn bản, nếu là những hình thức khác thì hợp đồng bảo hiểm vô hiệu toàn phần. 

Nhìn chung thì hợp đồng bảo hiểm vô hiệu cũng giống như hợp đồng dân sự bị vô hiệu. Cũng có vô hiệu từng phần và vô hiệu toàn phần. Hợp đồng bảo hiểm vô hiệu toàn phần khi hợp đồng vi phạm pháp luật hoặc trái đạo đức xã hội. Còn vô hiệu một phần khi một phần nội dung trong hợp đồng bị mất hiệu lực, những phần khác còn sử dụng được được xem là vô hiệu một phần.

Các trường hợp hợp đồng bảo hiểm bị vô hiệu

Những trường hợp được xem là làm hợp đồng bảo hiểm vô hiệu, cụ thể là:

• Bên mua bảo hiểm không có được quyền lợi mà có được bảo hiểm;
• Tại thời điểm mà hai bên giao kết hợp đồng, chủ thể của bảo hiểm không được tồn tại, chỉ lấy giả định;
• Tại thời điểm gia kết hợp đồng, thì bên mua lại hoặc bên công ty bảo hiểm bị xảy ra các sự kiện bảo hiểm;
• Khi bên bán bảo hiểm có những hành vi dối lừa khách hàng khi giao kết hợp đồng bảo hiểm.
• Ngoài ra, còn một số trường hợp khác do pháp luật quy định.

Các trường hợp chấm dứt hợp đồng bảo hiểm

Chấm dứt hợp đồng bảo hiểm đó chính là việc hợp đồng bảo hiểm bị hủy bỏ do có những hành vi từ một trong các bên tham gia trước khi hết thời hạn theo như đã thỏa thuận. Bên có quyền được hủy bỏ hợp đồng sẽ đưa ra ý kiến với bên còn lại. Những trường hợp được chấm dứt hợp đồng bảo hiểm như sau:

• Hợp đồng bảo hiểm bị chấm dứt khi có bên bên bán bảo hiểm thay đổi: Doanh nghiệp công ty bảo hiểm điều chỉnh phí bảo hiểm, rủi ro giảm nhưng phí bảo hiểm không giảm,… Người tham gia bảo hiểm có quyền chấm dứt hợp đồng.
• Ngược lại bên doanh nghiệp bảo hiểm cũng có quyền chấm dứt hợp đồng khi người tham gia bảo hiểm không thanh toán phí bảo hiểm theo quy định, khai báo rủi ro không trung thực,…
• Ngoài ra, hợp đồng bảo hiểm còn bị chấm dứt khi những thỏa thuận của hai bên trước đó bị thay đổi như thay đổi chỗ ở, nghề nghiệp chủ thể,…

Có thể thấy chấm dứt hợp đồng bảo hiểm nghĩa là một hợp đồng đã được hình thành nhưng bị hủy bỏ hợp đồng vô hiệu toàn phần. Người tham gia bảo hiểm được trả tiền lại hoặc được bồi thường hay chính Doanh nghiệp bảo hiểm đó bị giải thể, phá sản.

Hậu quả pháp lý của việc chấm dứt hợp đồng bảo hiểm

Bởi lẽ, hợp đồng bảo hiểm chính là hợp đồng dân sự nên khi chấm dứt hợp đồng bảo hiểm cũng có những hậu quả pháp lý nhất định. Những hậu quả pháp lý sau khi chấm dứt hợp đồng bảo hiểm đó bao gồm những điều sau đây:

• Hợp đồng bảo hiểm vô hiệu sẽ không làm phát sinh hay thay đổi chấm dứt đi quyền và nghĩa vụ các bên khi đã xác lập thỏa thuận của hợp đồng.
• Khi mà hợp đồng bảo hiểm vô hiệu thì các bên có quyền khôi phục trạng thái trở về ban đầu, tiền từ đâu thì trả về đó. Doanh nghiệp bảo hiểm cần phải chi trả lại tất cả chi phí đóng bảo hiểm của khách hạn từ khi khách hàng nộp phí bảo hiểm đến khi chấm dứt hợp đồng. Bên mua bảo hiểm cũng cần phải hoàn trả lại những số tiền đã được bên doanh nghiệp bồi thường hay tiền trả những phần bị vô hiệu như pháp luật đã quy định. Bên nào có lỗi thì phải có trách nhiệm bồi thường bảo hiểm về những thiệt hại cho bên còn lại.

Khuyến nghị công ty Luật TNHH Everest 

1. Bài viết trong lĩnh vực pháp luật nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục địch nghiên Cứu khoa học hoặc phố biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhàm mục địch thuơng mại.
2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó chỉ có thể là quan điểm cá nhân của nguời viết.
3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vẫn đề có liên quan hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư ván pháp luật: 1900 6198,Emai: info@everest.org.vn.